آشنایی با گلخانه به عنوان کسب و کاری پر رونق
با رشد روز افزون گلخانه ها تمایل به کشت گلخانه ای به عنوان یک کسب و کار پر رونق افزایش یافته است.
گلخانه محلی برای کشت و رشد انواع گیاهان است . که شامل محیطی اسکلت بندی شده است که به وسیله پوششهای شفاف پوشیده شده است. این پوشش شفاف باعث ایجاد اثر گلخانهای و محبوس شدن انرژی خورشیدی درون گلخانه میگردد. هم چنین با تنظیم و کنترل دمای محیط می تواند شرایط رشد گیاهان مربوط به اقلیم های مختلف را در فصل های مختلف سال فراهم نماید و گیاهان را از سرمای بیش از حد زمستان یا گرمای بیش از حد تابستان حفظ کند . گلخانهها بر مبنای کاربردهایی که دارند از نظر ابعاد و اندازه متفاوتند.
شرایط محیطی گلخانه باید چگونه باشد؟
همانطور که می دانیم گیاهان برای رشد مطلوب، نیاز به شرایط محیطی خاصی از نظر شدت نور، دمای روزانه، دمای شبانه، میزان رطوبت هوا و رطوبت خاک دارند. برای کشت و پرورش گیاهان ایده ال در تمام فصول ، باید شرایط محیطی مطلوب برای گیاهان فراهم شود . لذا برای تحقق این امر نیاز به سازه ای بنام گلخانه داریم که گیاهان را در برابر عواملی مانند باد ، باران ،سرما ، طوفان و یخبندان و … مصون نگه دارد .و از خسارات احتمالی جلوگیری نماید . با توجه به نیاز روزافزون بازار، چه از نظر تولید گل و گیاهان زینتی و چه از نظر سبزیجات و صیفی جات خارج از فصل ، این روش تولید امروزه به یکی از سود آورترین بخش های کشاورزی تبدیل گردیده .
ساخت گلخانه و انواع آن
ساخت گلخانه در ابتدا نیاز به سرمایه گذاری زیادی دارد که البته میتوان با مدیریت صحیح در احداث گلخانه و انتخاب مکان مناسب ، نوع گلخانه و پوشش آن در مدت زمان کوتاهی آن را به بهروری و سود آوری مطلوب رساند . گلخانه ها با توجه به مصالح ساختمانی بکار رفته در انها به دو نوع ثابت و متحرک تقسیم بندی میشوند. گلخانه های ثابت، به گلخانه هایی گفته میشود که مصالح ساختمانی بکار رفته در آنها از جنس با دوام و پایدار باشد. گلخانه ها بر حسب نوع تولید و نوع تیپ سازه دارای انواع مختلفی هستند .
اکنون با انواع گلخانه، ساختار، جنس بدنه و طریقه نصب سازه گلخانه بیشتر آشنا خواهیم شد.
انواع گلخانه بر اساس نوع تولید
1-گلخانه های تولید سبزیجات و صیفی جات ، که شامل محصولاتی نظیر خیار، گوجه فرنگی، توت فرنگی، فلفل، بادمجان ، طالبی ، سبزیجات برگی(ریحان- شاهی و……..) می باشد.
2- گلخانه های تولید گل و گیاهان زینتی که برای تولید انواع گلهای شاخه بریده (رُز- ژربرا – گلایول – داودی) وگلهای آپارتمانی می باشد.
3- سالنهای گلخانه ای تولید قارچ دکمه ای و قارچ صدفی.
انواع گلخانه از نظر کاربری
گلخانه ها بر حسب نوع استفاده و کاربری آنها به چهار دسته تقسیم می شوند :
1-گلخانه آموزشی (TEACHING GREENHOUSE).
2- گلخانه تحقیقاتی (RESEARCH GREENHOUSE).
3- گلخانه تفریحی و سرگرمی (HOBBY GREEN HOUSE).
4- گلخانه تجاری (COMMERCIAL GREEN HOUSE).
گلخانه آموزشی
احداث این نوع گلخانه با هدف آموزش مراحل کاشت، داشت، برداشت و مدیریت گلخانه به کارآموزان و دانشجویان می باشد . بنابراین این گلخانه امکانات کشت خاکی و هیدروپونیک را دارد، این گلخانه دارای تمامی استانداردهای گلخانه تجاری بوده تا کارآموز با شرایط واقعی کار آموزش داده شود. فاصله بین ردیف های کشت جهت تردد کارآموزان بیشتر از سایر گلخانه ها می باشد. این گلخانه ها مجهز به کلیه تجهیزات جانبی، گرمایشی ، سرمایشی، آبیاری و سیستم های کنترل دما ، رطوبت، CO² و… می باشد. هم چنین تجهیزات دارای کمترین آلودگی صوتی بوده و فضای گلخانه همانند تمامی مکانهای آموزشی ، باید زیبا و جذاب باشد. گلخانه آموزشی باید در تمام فصول سال قابل استفاده باشد . نوع پوشش مناسب این گلخانه ها از شیشه یا ورقهای پلی کربنات است. برای این نوع گلخانه به هیچ وجه پوششهای پلی اتیلنی (پوشش موقت) توصیه نمی گردد.
گلخانه تحقیقاتی
هدف از احداث این نوع گلخانه ها تحقیقات پیرامون، اصلاح ساختار ژنتیکی، کشت بافت، تاثیرپارامترهای دما، نور، CO²، رطوبت و تهویه در رشد و نموگیاهان ، بررسی انواع آلودگی های میکروبی، ویروسی، قارچی و آفات و بیماریها در گیاهان می باشد. بنابراین کنترل پارامترهای محیطی ان با سایر گلخانه ها متفاوت است. تعبیه پنجره کناری و سقفی باید به گونه ای باشد که هیچگونه درز و شکافی بین پنجره و محل نصب آن وجود نداشته باشد .
از ویژگیهای این نوع گلخانه به موارد زیر میتوان اشاره نمود :
1-مجهز به سیستم های اتوماسیون.
2- پنجره ها مجهز به توری ضد حشره.
3- نوع پوشش ، شیشه یا ورقهای پلی کربنات.
4- مساحت این نوع گلخانه های تحقیقاتی معمولا 250 تا 500 متر مربع است.
5- نوع کشت ، هیدروپونیک و بر روی سکو انجام می گیرد.
6- هزینه احداث این نوع گلخانه بسیار زیاد است.
گلخانه تفریحی و سرگرمی
گلخانه های تفریحی بیشتر جهت نگهداری گلدانها و درختچه های زینتی خانگی مورد استفاده قرار می گیرند. زیبایی فریم این گلخانه ها به منظور استفاده آنها در فضاهای باز منازل و یا باغچه ها بسیار حائز اهمیت است. مساحت این گلخانه ها معمولا کوچک است ، به جز در مواردی که از فضای داخل آن جهت پذیرایی و یا استراحت استفاده می گردد . اسکلت اصلی این گلخانه ها معمولا از آهن گالوانیزه و پوشش آن نیز از شیشه و یا ورقهای پلی کربنات است.
گلخانه تجاری
این نوع گلخانه ها با هدف تولید محصولات خارج از فصل تولید ، در فضای بازاحداث می گردند .از ویژگیهای این گلخانه ها ،کاهش هزینه های تولید در واحد سطح نسبت به تولید در فضای باز است . هم چنین استفاده بهینه از آب، بذر،کود، سموم و …. کنترل آفات، آلودگی ها و بیماریها از مزیتهای این گلخانه هاست .در این نوع گلخانه می توان از زمین هایی که امکان کشت باز در آنها وجود ندارد استفاده نمود.نوع کشت در گلخانه های تجاری معمولا هیدرویونیک است .از دیگر مزایای آن میتوان به حداکثر تولید در واحد سطح ، قابلیت رقابت با ریسک کم در بازار وامکان اشتغال زایی را بر شمرد .
حداقل مساحت این گلخانه ها که دارای توجیه اقتصادی و مقرون به صرفه باشد 5000 متر مربع و برای مساحت بالاتر از 5000 متر مربع نیاز به کنترل بیشتر پارامترهای محیطی (نور ، دما، CO²، تهویه ، رطوبت وآفات و بیماریها ) است .
انواع گلخانه بر اساس شکل ظاهری
1-گلخانه سقف شیروانی (A Frame).
2- گلخانه سقف قوسی (CURVED ROOF).
3- گلخانه سقف گنبدی(GOLHIC ARCH).
گلخانه سقف شیروانی (A Frame) یا شیشه ای
وجود زاویه در تاج این نوع گلخانه که شکل آن را شبیه به کلمه A می کند دلیل نامگذاری این مدل می باشد. این شیب تند باعث هدایت برف و باران به سمت ناودانی و همچنین هدایت تعرق داخل گلخانه به طرفین شده و از طرفی باعث شکست اشعه نور به سمت داخل گلخانه برای استفاده از ماکزیمم تابش نور می گردد. به دلیل وزن زیاد شیشه نسبت به سایر پوشش ها و همچنین ابعاد کم شیشه فاصله ستونها و کمانها از یکدیگر کم بوده و وزن سازه در واحد سطح زیاد، بنابراین سازه سنگین و گران است.
این سازه معمولا در مناطق بادخیز ومناطقی که بارش برف سالانه زیاد است احداث می گردد. از معایب این سازه بالا بودن ضریب انتقال حرارت شیشه نسبت به سایر پوشش ها ست . برای بر طرف نمودن این نقیصه میتوان از پوشش های دو جداره ورقهای پلی کربنات استفاده نمود که البته مستلزم صرف هزینه بیشتری است. پوشش این نوع گلخانه ها به دلیل ضریب عبوردهی بالای نور وامکان بهره برداری در چهار فصل سال از شیشه می باشد . به همین دلیل به این نوع گلخانه ها، سقف شیشه ای یا شیروانی می گویند .
گلخانه سقف قوسی (CURVED ROOF)
شرایط لازم برای یک گلخانه خوب حجم و فضای کافی است زیرا هر قدر حجم و فضای یک گلخانه بیشتر باشد چرخش هوا در گلخانه بهتر و در نتیجه CO²لازم برای انجام عمل فتوسنتز به مقدار کافی در اختیار گیاه قرار می گیرد. در سازه های سقف قوسی ، پوشش های پلی اتیلن ( نایلونی) در زمانی کمتر و به راحتی نصب و به سازه توسط پلی لاک پیچ می شوند، این سقف ها به جهت ظاهر آیرودینامیکی کمترین مقاومت را در برابر باد از خود نشان می دهند.
وزن کم پوشش ها ی پلی اتیلنی ( نایلون) و همچنین مقاومت این سازه ها در برابر باد و برف باعث می شود وزن سازه در واحد سطح کمترباشد بنابراین قیمت سازه سقف قوسی نسبت به سازه سقف شیروانی A frame) کمترمی شود . از دیگر محاسن پوشش های پلی اتیلنی تبادل حرارتی پایین و همچنین خواص ویژه Anti Fog ,Red light که در بخش پوشش های گلخانه ای بطور مفصل توضیح داده خواهد شد.
دلایل استفاده از سقف های قوسی را میتوان به شرح زیر بر شمرد :
1-کاهش سطح تبادل حرارتی.
2- سازگاری با اقلیم های مختلف.
3- کاهش مصرف سوخت.
4- امکان احداث در مساحت های بزرگ.
5- نحوه مونتاژ پیچ و مهره ای(پرتابل).
قابلیت دیگر سازه های قوسی ، دو پوشش کردن سازه و تزریق هوای فشرده به داخل آن است که باعث کاهش 40درصدی مصرف انرژی فسیلی و بطور قابل ملاحظه ای مشکل تعریق را برطرف می نماید.
در سازه های گلخانه ای مولتی اسپن برای کشت و تردد راحت تر و استفاده بهینه از تمامی سطح، قوس را بر روی ستونهای عمودی نصب می کنند.حداقل ارتفاع ستونها 2متر می باشد.
از معایب این نوع گلخانه به موارد زیر میتوان اشاره کرد :
1- سطح پوشش گلخانه در بالاترین نقطه بصورت افقی بوده و این امر عدم هدایت صحیح برف و مهمتر از همه ماندن رطوبت و تعریق در آن نقطه را بهمراه دارد این نقیصه را با استفاده از دو پوشش کردن سازه و یا تغییر سقف قوسی به گنبدی میتوان مرتفع نمود. البته روشهایی مانند کنترل رطوبت با افزایش دما نیز برای کاستن رطوبت داخل گلخانه استفاده می گردد.
2- مشکل دیگر این نوع گلخانه ها در سیستم تهویه می باشد. ساخت پنجره برای این نوع گلخانه ها مشکل تر از گلخانه های A Frame است. با توجه به اینکه تهویه طبیعی هوا برای کاستن هزینه کنترل دما و رطوبت از مهمترین ویژگیهای گلخانه های تجاری می باشد لذا اجرای صحیح و کارایی این سیستم بسیار حائز اهمیت است.
روشهایی مانند استفاده از پنجره سقفی در مدلهای مختلف در این نوع گلخانه ها اجرا می گردد.تهویه با پنجره های جانبی (ROLL UP) نیز برای کارآیی بیشتر در گلخانه های تجاری استفاده می گردد.
ساخت پنجره با سطح تهویه بالا و استفاده آن در بالاترین نقطه سازه از مزایا و ویژگی هایی می باشد که شرکت های سازنده بر آن تاکید می نماید.
گلخانه سقف گنبدی(GOLHIC ARCH)
اساس ساخت گلخانه با سقف گنبدی با هدف برطرف نمودن دو نقیصه گلخانه های سقف قوسی می باشد. در این طرح تاج گلخانه از حالت قوس به حالت گلخانه شیروانی در می آید، بنابراین در این طرح تمام مزایای گلخانه تونلی را به همراه حل مشکلات سقف قوسی خواهیم داشت، این طرح بالاجبار در گلخانه های تونلی با عرض های بالا استفاده می گردد.
انواع گلخانه از لحاظ سازه
گلخانه ها از نظر نوع سازه به دو دسته چوبی یا سنتی و مدرن یا فلزی تقسیم می شوند.
گلخانه های چوبی یا سنتی
اسکلت اصلی این گلخانه ها از چوب ساخته شده و پوشش آن پلاستیک مـی باشد. ارتفاع ایـن سازه هـا 2 تا 3 متر است و سیستم گرمایی و تهویه مناسبی ندارد و بدلیل ارتفاع پایینی که دارد مناسب کشت محصولاتی نظیر خیار و گوجه فرنگی نمی باشد. قیمت ساخت این گلخانه ها نسبتا ارزان است ولی بدلیل نامناسب بودن محیط داخلی برای رشد گیاه ، معمولاً میزان تولید در واحد سطح در مقایسه با گلخانه های مدرن بسیار کمتر است. این نوع گلخانه ها با توجه به معایبی که ذکر شد ، توسعه نیافته است و گلخانه های چوبی که قبلاً احداث شده به تدریج به گلخانه های مدرن تبدیل می شوند .
گلخانه های مدرن یا فلزی
اسکلت این گلخانه ها از فلزساخته شده و پوشش ان معمولاً پلاستیک های ضد اشعه ماوراء بنفش (uv) است و از سیستم گرمایشی و تهویه مناسب برخوردار می باشد. ارتفاع این نوع گلخانه ها بیش از 5/4 متر است و بدلیل شرایط مناسب رشد گیاه در اینگونه سازه ،عملکرد ان در واحد سطح نسبت به گلخانه های چوبی افزایش دارد.
اتصال قطعات در گلخانه های فلزی بوسیله پیچ ومهره(پرتابل)و یا استفاده از جوش می باشد. هزینه واحد گلخانه های پرتابل نسبت به سیستم جوشی 20-15% بیشتر است ولی نصب آن آسانتر و تغییرات در سازه راحت تر است. مزایا و معایب در جدول زیر نشان داده شده است.
گلخانه اسپانیایی
یکی از سازه های متداول برای گلخانه ها سازه گلخانه اسپانیایی است که مانند بسیاری از انواع سازه گلخانه با پوشش پلاستیک یا پلی کربنات، مناسب برای هر اقلیم و آب و هوایی می باشد.
انواع سازه گلخانه اسپانیایی شامل :
سازه گلخانه اسپانیایی گاتیک
سازه گلخانه اسپانیایی سیرکولار
سازه گلخانه اسپانیایی از لحاظ نوع کمان به دو دسته گاتیک و سیرکولار تقسیم بندی می شود که هر دو سبک آن بسیار مقاوم و مستحکم در برابر عوامل محیطی است.
در نوع سازه گلخانه اسپانیایی گاتیک، دو نیم کمان در تاج گلخانه به وسیله اتصالات به یکدیگر متصل شده و بخش های دیگر سازه از پروفیل های U و M و لاکینگ و ناودانی ها تشکیل شده است.
در نوع سازه گلخانه اسپانیایی سیرکولار، دو کمان به صورت نیم دایره یا سیرکولار سقف را پوشش می دهد و نایلون پلاستیکی یا هر پوشش دیگری که برای ایزوله کردن گلخانه مورد نظر باشد به راحتی روی کمان های سیرکولار پهن و نصب می گردد و دیگر نیازی به سیم کشی جهت نصب و مهار کردن پوشش گلخانه در سقف وجود ندارد.
در گلخانه های اسپانیایی در ستون های اصلی از پروفیل 80*80 با فاصله 2.5 تا 5 متر استفاده شده و کمان های گاتیک و سیرکولار با فاصله 2.5 متر از یکدیگر سقف گلخانه را شکل می دهند، ارتفاع تا ستون حداقل 4 متر و تا سرتاج حداقل 6 متر می باشد، عرض دهانه ها معمولاً بین 8 تا 12 متر در نظر گرفته می شود که رایج ترین آن عرض 8.5 تا 9.5 متر می باشد. سازه اسپانیایی برای مقابله با باد تا 130 کیلومتر در ساعت و برای تحمل فشار برف روی سازه تا 70 کیلوگرم توان مقاومت دارد. دریچه یا پنجره سقفی در سازه اسپانیایی به شکل بال کبوتری طراحی می گردد.
گلخانه ایرانی
گلخانه های ایرانی در 3 تیپ A، B، C با 4 نوع شبکه بندی: ساده، ساده دستکدار، پیشرفته و پیشرفته دستکدار قابل ساخت و طراحی هستند.
در سازه های گلخانه ایرانی تیپ A و B نحوه اتصالات کمان سقف به صورت سیرکولار و عرض دهانه های گلخانه 8، 8.5 و یا 9 متر می باشد. ستون های اصلی از جنس گالوانیزه با فاصله 3 تا 4 متر از یکدیگر و ارتفاع آن هم 3 تا 4 متری ساخته می شوند که اغلب برای کشت های خاکی مورد استفاده قرار می گیرد.
در سازه گلخانه ایرانی تیپ C اتصال کمان به دو نوع گاتیک و سیرکولار و با مقاومت و ارتفاع بیشتری نسبت به دو تیپ دیگر طراحی می گردد. ستون های اصلی در این تیپ از پروفیل های 80*80 و فاصله بین کمان ها 3 متر می باشد. مقاومت این نوع سازه در برابر عوامل محیطی مثل باد 70 کیلومتر در ساعت و نسبت به تحمل فشار وارده از برف و باران روی آن تقریبا تا 30 کیلوگرم محاسبه می گردد که در مقایسه با دیگر گلخانه های صنعتی مقاومت کمتری دارند.
در گلخانه های ایرانی اتاقک انتظار به وسیله سیم کشی های گالوانیزه در زیر سقف و پوشش پلاستیکی آن ساخته می شود. پوشش پلاستیکی روی سقف و دیواره های سازه از جنس پلی اتیلن بوده و دارای UV با درصدهای 3، 5، 8، 10 جهت ایزوله کردن گلخانه می باشد. همچنین در سقف آن دریچه سقفی (بال کبوتری) به وسیله راک و پینیون با لوله های گالوانیزه که توسط نیرو محرکه موتور گیربکس حرکت می کنند قابل اجرا و نصب هستند.
سالنهای گلخانه ای تولید قارچ های خوراکی
کارگاههای تولید قارچ های خوراکی با بلوک، آجر، سیمان، بصورت یک ساختمان معمـولی ســاخته می شود و در آن امکانات گرمایشی، سرماساز و رطوبت ساز تعبیه می شود.
بعضی از کارگاههای تولید قارچ بصورت گلخانه ای احداث میگردد ولی با توجه به اینکه رشد قارچ به نور ناچیزی نیاز دارد. پوشش های گلخانه ها از نوع پلاستیک های رنگی که نور ناچیزی باید از آن عبور کند انتخاب می شود.
قارچ های خوراکی که در ایران پرورش داده می شوند عبارتند از قارچ دکمه ای و قارچ صدفی، تولید قارچ دکمه ای علاوه بر سالنهای پرورش نیاز به کارگاه تولید کمپوست دارد که تولید کمپوست آلودگی محیط را به همراه دارد. لذا باید این کارگاهها در خارج از مناطق مسکونی و با مجوز سازمان حفاظت محیط زیست احداث شود.
انواع گلخانه ها از لحاظ پوشش
پوشش پلاستیکی
پوششهای پلاستیکی می تواند از جنس پلی استر ، پلیوینل کلراید (P.V.C) پلی وینل فلوراید(P.V.F) باشد . از مزایای این پوششها عدم نیاز به اسکلتهای سنگین وکاهش هزینه گرم کردن تا حدود 40% نسبت به گلخانه های شیشه ای یک لایه است.
اغلب پوششهای پلاستیکی از نوع پلی اتیلن بوده که معمولاً به ماده مقاوم کننده در مقابل UV( اشعه ماورای بنفش ) آمیخته شده اند که در این صورت طول عمر آنها تا حدود 3 سال قابل افزایش است . امروزه در کشورهای پیشرفته پلی اتیلن و سایر پوششهای پلاستیک را به مواد نگهدارنده نور مادون قرمز (IR) آمیخته می کنند که تلفات دمای گلخانه را در شب 15 تا 25 درصد کاهش می دهند .
PVF نیز یکنوع پوشش پلاستیکی جدید است که تا ده سال دوام داشته و واکنش آن نسبت به نور وقیمت آن تقریباً معادل شیشه است.پوششهای دوبل پلاستیکی نیز کاهش هزینه سوخت تا یک سوم نقش موثری دارند . امروزه عملاً تمام گلخانه های مدرن دارای پوشش پلاستیکی از سیستم هوای فشرده بین دولایه استفاده می کنند. دولایه پلاستیک که یکی از آنها مستقیماً روی سطح خارجی ورقه دیگر قرار می گیرند، توسط بالشتکی از هوای فشرده از یکدیگر جدا می شوند. معمولا لایه بیرونی پلاستیک ، باید حاوی ماده جاذب اشعه ماورای بنفش ( U.V )و به ضخامت 6 میل (15% میلیمتر) و ضخامت لایه داخلی 4 میل (1%میلیمتر) باشد .
پوشش شیشه ای
گلخانه های شیشه ای از پر هزینه ترین نوع گلخانه های صنعتی محسوب می شوند. نیاز به اسکلت محکم و نیز استفاده از پوشش شیشه و همچنین مصرف سوخت بالا در این گلخانه ها باعث افزایش قیمت این نوع گلخانه ها در مقایسه با پلاستیکی و پلی کربنات گردیده است. از مزیتهای این نوع گلخانه ها به قابلیت بالای عبور نور و حرارت آفتاب می توان اشاره کرد که در مناطق سردسیر و کم نور دارای کارایی بالایی می باشند. همچنین گلخانه های شیشه ای نسبت به انواع دیگر گلخانه ها دارای بیشترین طول عمر می باشد که البته به همان نسبت هزینه های نگهداری آن نیز نسبت به دیگر انواع گلخانه ها بالاتر می باشد.
پوشش پلی کربنات
از جمله مزیتهای پوشش پلی کربنات به جای شیشه هزینه کمتر ونیز وزن سبک تر آن می باشد. همچنین مقاومت بالای آن نسبت به پلاستیک باعث تقاضای روزافزون آن به عنوان پوشش در صنعت گلخانه گردیده است .پوشش پلی کربنات اغلب جهت پوشش قسمت های جلو ، عقب و نیم دایره های مربوطه و یا کناره ها و سقف گلخانه درصورت تقاضای مشتری درنظرگرفته میشود. ورقهای پلی کربنات جایگزین مناسبی برای شیشه بوده و باعث صرفه جویی در انرژی می شوند. بطوریکه در تابستان از ورود گرما به داخل جلوگیری کرده و در زمستان مانــــع خروج و هـدر رفتن گرمــــــای داخـل می شوند.
طرح گلخانه FAO
در طرحی که این سازمان برای سازههای گلخانهای معرفی کرده تمام اسکلت گلخانه پیش ساخته و بدون استفاده از هرگونه جوشکاری و تماماً فلز آهن گالوانیزه بوده و توسط پیچ و مهره و بست مونتاژ میشود.
ارتفاع و عرض دهانه بنا به نوع کشت متفاوت بوده و این سازه از نظر مهندسی لزوماً باید در برابر باد با سرعت ۱۲۰ کیلومتر در ساعت و وزن برف تا ارتفاع ۸۰ سانتیمتر (در صورت روشن بودن سیستم گرمایشی) مقاوم باشد. در این سازه جهت تهویهٔ مناسب، پنجرههای کناری به ارتفاع ۵/۱ متر در طرفین و سیستم پد و فن در ابتدا و انتهای گلخانه و پنجرهٔ سقفی سراسری دقیقاً در راس کمان تعبیه میشود. برای پوشش این سازه از پلاستیک آنتی UV (حداقل دارای ۳% مادهٔ موثر) و ضد عرق و در مکانهای سردسیری و کم نور استفاده از پوشش پلی کربنات دو جداره (حداقل فاصلهٔ دو جداره ۸ میلیمتر) پیشنهاد میشود. جهت حفظ دما و انرژی، این سازه به صورت به هم پیوسته بوده و حتیالامکان یکپارچه و دارای اندازهٔ طول و عرض نزدیک به هم (تقریباً مربع شکل) میباشد.
محل احداث گلخانه
یکی از اولین تصمیماتی که باید اتخاذ شود، این است که گلخانه به صورت یک واحد جداگانه، در تماس باساختمانهای موجود و یا بصورت بخشی از ساختمانهای جدید ساخته شود. گلخانههای متصل به هم معمولاً هزینههای ساخت و گرمایش کمتری داشته و دسترسی آسانتری دارند، اما گیاهان نورکمتری دریافت میکنند. گلخانههای متصل به هم باید رو به جنوب ساخته شوند. یک گلخانه مستقل میتواند در محلی دورتر از ساختمانهای موجود ساخته شود.
گیاهان در چنین گلخانهای نور خورشید را از همه جهات دریافت میکنند. این گلخانهها از لحاظ ساخت و سیستم حرارتی بسیار گران هستند و هزینههای فوق العادهای برای خطوط آب و برق لازم دارند. یک گلخانه میتواند در هراندازهای ساخته شود اما کوچکترین گلخانهای که می توان در نظر گرفت چیزی در حدود ۲۰۰ فوت مربع است (۱۸٫۴ متر مربع). گلخانههای کوچکتر به نسبت از لحاظ ساخت و عملکرد بسیار گران هستند. مسائلی که باید برای احداث گلخانه در نظر داشت عبارتند از:
دسترسی به راههای حمل و نقل که با احداث هر چه نزدیکتر به راههای اصلی این مشکل به حداقل میرسد. نوع سوخت مصرفی در گلخانه؛ در مناطقی که امکان دسترسی به گاز طبیعی وجود دارد می توان با کاربرد این سوخت ارزان هزینهها را به مقدار زیادی در تولید فصل سرما کاهش داد.
منبع : bbk-iran
گرد آورنده : گروه ایران سهند