روش های کاهش ناباروری در مرغ ها با اجرای برنامه spiking
مرغ های پیر از لحاظ فیزیولوژیکی نیاز بیشتری به جفت گیری دارند تا همان سطح از باروری را در مقایسه با یک گله 35 هفته حفظ کنند . به همین ترتیب ٬ خروسهای های مسن تر علاقه مندی کمتری به جفت گیری داشته و قادر به تکمیل آن نیستند. بنابراین، برای به دست آوردن سطح باروری همسان در گله های مسن تر٬ باید توجه بیشتری به مدیریت خروسهای معطوف گردد . اجرای برنامه spiking می تواند در این راستا موثر باشد.
علت ناباروری مرغ
هنگامی که گله های مادر گوشتی به 40 هفتگی می رسند ، سطح باروری انها به طور طبیعی کاهش می یابد که دلیل آن کاهش دفعات جفت گیری خروس ها می باشد و به لحاظ فیزیولوژیکی مرغ نیاز به جفت گیری بیشتری دارد تا سطح باروری حفظ شود. در این سن مدیر گله باید ومرغ گیری گله را کنترل نماید(مقدار کم و مستمر ان مجاز است) و از گوشتواری اضافی سینه جلوگیری کند، چرا که این عوامل ممکن است اثر منفی بر باروری داشته باشند. برنامه Spiking روشی عالی برای مقابله با کاهش طبیعی باروری است .
نظر دکتر Jeanna L Wilson راجع به درمان ناباروری مرغ
دکتر Jeanna L Wilson ، که محقق علوم طیور در دپارتمان علوم طیور دانشگاه جورجیا، آتن (GA)، ایالات متحده آمریکاست مقالات متعددی در خصوص روشهای مختلف spiking به نگارش در آورده است. توصیه کلی ایشان عمومی آن است که با بالا رفتن سن گله ٬ افزایش تعداد خروس های (7.5-8.5 خروسهای به ازای هر100 مرغ) و spike گله پیر با استفاده از خروسهای جوان و بالغ مورد نیاز است. بهترین زمان برای spike 40-45 هفتگی است که با اضافه کردن 2٪ خروسهای اضافی انجام می گیرد . در همین حال خروسهای وازد و نیز خروسهای های بزرگ غیر فعال باید حذف شوند. صرف حذف خروسهای بزرگ با پوشش پر فراوان که با رقابت در مصرف دان با خروسهای های بارور مقابله می کنند ، افزایش باروری را در گله به دنبال خواهد داشت .خروسهای های spike باید 25-28 هفته بوده و 20-25٪ بیشتر از میانگین وزن گله مرغ وزن داشته باشند.
استفاده از خروسهای رزرو در درمان ناباروری مرغ
دکتر ویلسون توضیح می دهد که شاید روش انعطاف پذیر ترین اما گران ترین روش spiking ، پرورش و استفاده از خروسهای اضافی در گله مادر است . هنگامی که گله در 20-21 هفتگی به سالن تولید منتقل می شود، خروسهای اضافی به یک فارم رزرو منتقل و تا 26-28 هفتگی نگهداری می شوند. پس از آنکه خروسها از نظر جنسی بالغ شدند و وزن آنها 20-25٪ بیشتر از میانگین وزن مرغ 40 هفتگی شد، می توان از آنها به عنوان خروسهای spike استفاده کرد.
فارم رزرو واجد مزایای آشکاری است. به طور کلی، محیط پن برای پاسخگویی به نیاز آن جمعیت خاص از خروسها متناسب می گردد تا آنها را با انتقال به سالن اصلی در شرایط جفت گیری موفق قرار دهد .بزرگترین نقطه ضعف این روش ٬هزینه های اضافی ناشی از پرورش خروسهای در یک مرکز جداگانه است. فارم رزرو باید دارای پن جداگانه و سیستم تغذیه مناسب برای پاسخگویی به نیازهای هر گروه سنی از خروسها باشد. خروسها باید 3-4 فوت مربع (حدود m20.3 -0.4) فضا برای هر هر پرنده و 12-14 ساعت نور در روز با شدت 1-3 فوت کندل( 10تا 30 لوکس در هر m2) در اختیار داشته باشند. دکتر ویلسون پیشنهاد می کند که برای کاهش تنظیمات٬ سالن رزرو باید با همان دانخوری و ابخوری که خروسهای در سالن مرغ با ان مواجه خواهد شد تجهیز گردد . وی اظهار می دارد که فضای دانخوری کافی (6-9 خروسهای در هر پن) باید در اختیار خروسها قرار گیرد تا هر خروسهای به راحتی به دان دسترسی داشته باشد. سیستم های خنک کننده تبخیری برای جلوگیری از تنش گرما قبل از انتقال خروسهای به سالن مرغ مورد نیاز است. هدف از این دوره موقت ٬ وزن گیری و بلوغ جنسی مناسب خروسهاست به طوری که خروسهای بتواند پس از انتقال به سالن مرغ با خروسهای مسن تر رقابت کند. هدف دوم٬ کاهش تلفات و آسیب خروسهای در مزرعه رزرو می باشد.
نقش خروسهای اضافی سالن تولید در ناباروی مرغ
اگر فارم رزرو به عنوان یک گزینه مد توجه نیست، دکتر ویلسون پیشنهاد می کند که خروسهای اضافی با گله اصلی به سالن تولید انتقال یافته و تا 25-27 هفتگی نگهداری شود. این خروسها را می توان با گله درآمیخت و یا در یک پن کوچک در سالن تولید قرار داد . مزیت ارسال خروسهای اضافی به سالن مرغ٬ کاهش هزینه ها است زیرا در این روش فارم رزرو مورد نیاز نیست. بنابراعتقاد دکتر ویلسون ٬این روش نسبت به سالن رزرو خروسهای دارای معایبی است . اگر خروسهای با گله در حال تولید در یک سالن قرار داده شود، نسبت خروسهای به مرغ ممکن است تا 10-12 خروسهای به ازای هر 100 مرغ افزایش یابد. این تراکم بالا ممکن است باعث شود تا مرغ در حال بلوغ روی اسلت بماند و یا باعث تلفات بیش از حد خروسها و مرغ شود . هچنین خارج ساختن خروسهای اضافی در 26-29 هفتگی می تواند به ضرر گله باشد و موجب کند شدن روند افزایش باروری در این دوره باشد . اگر خروسهای اضافی در یک منطقه از سالن مرغ در پن قرار گیرند ، سبب کاهش مشکل ماندن روی اسلت و تلفات مرغها می شود ، اما موجب کاهش فضای دانخوری ٬ آبخوری و لانه تخمگذاری برای بقیه گله می گردد .پنها به عنوان ساختارهای دائمی ساخته نمی شوند و خروسها گاهی اوقات از آن خارج ویا مرغها به پن وارد می شوند. به طور معمول، زمانی که از ترافهای مرغ برای تغذیه خروسها استفاده میشود ٬کنترل دریافت دان توسط خروسهای چندان مناسب نیست . تمایل به نصب این پن ها در انتهای سالن می باشد که اغلب توجه زیادی به آنها معطوف نمی گردد . تلفات خروسهای در پن های کوچک نگهداری٬بالاتر بوده و مدیریت خروسها در آن کمتر از حد مطلوب است .
Interspiking چیست؟
interspiking روشی جدید برای بهبود باروری است. این روش برای برخی از مجتمع های تولیدی که در آنها خروسهای جوان در دسترس نیست و یا نگرانی های موجود در خصوص امنیت زیستی اجازه تامین خروسهای از منبع دیگری را نمی دهد موفق بوده است. Interspiking انتقال خروسهای از یک سالن یک مزرعه به سالن دیگر در همان مزرعه است. این روش به کمی نیروی کارگری بیشتر برای گرفتن و رها سازی خروسها نیاز دارد . باروری به سرعت افزایش خواهد یافت (زیرا هیچ دوره ای برای سازگاری این خروسها وجود ندارد)، اما باروری طی 4-8 هفته کاهش خواهد یافت در حالیکه هنوز هم با خروسهای مسن تر مواجه هستید. بنابراین برخی ازپرورش دهندگان در طول عمر گله چندین بار ازinterspike استفاده می کنند .
همچنین از خروسهای موجود در مزرعه می توان هنگامی استفاده نمود که نسبت خروسهای به مرغ به پایین است. در این موارد می توان خروسها را از یک گله در حال فروش خارج کرد و به عنوان خروسهای spike استفاده نمود. این خروسها رامی توان ازخروسهایی انتخاب کرد که به عنوان خروسهای جوان به گله تزریق شده بودند یا اینکه از بین خروسهای مسن تر که دارای وضعیت خوبی هستند برگزید . مزیت استفاده از خروسهای در حال فروش به عنوان خروسهای spike ٬کاهش هزینه های تولید جوجه، هزینه های پرورش و هزینه های مرغداری است. البته، به طور معمول ازاین خروسها تنها هنگامی استفاده میشود که هیچ خروس مناسب دیگری در دسترس نباشد. عیب این روش spiking ٬احتمال پایین تر بهبود باروری به دلیل سن و شرایط متغیر خروسها است.
بزرگترین مشکل در هر برنامه spiking، خطر مربوط به امنیت زیستی است. نتایج آزمایش خون باید قبل از انتقال هر گروه از خروسها به فارم رزرو و نیز قبل از انتقال آنها به گله برای spiking مورد توجه قرار گیرد. واکسیناسیون های معمول و برنامه های همزمان نیز ضروری است.
نکات کلیدی در spiking
توصیه دکتر ویلسون قبل از spiking ٬ بررسی خروسها و حذف خروسهای بی ارزش و خروسهای بزرگ غیر فعال می باشد.خروسهای کاملا”بزرگ تمایل به مقابله با فعالیت جفت گیری خروسهای دیگر، به ویژه خروسهای جوان و بی تجربه که برای spike وارد گله شده اند دارند. وی تاکید می کند که هنگام به کارگیری یک برنامه spiking باید به نکات کلیدی زیر توجه دقیق داشت.
تاثیر اسپایکینگ روی خروسهای قدیمی
اضافه کردن 2-3 خروسهای به ازای هر 100 مرغ ابتدائا” باعث ‘فعال شدن مجدد’ خروسهای موجود و افزایش باروری گله و جوجه درآوری خواهد شد . افزودن خروسهای جوان ٬به طور مستقیم مسئول افزایش جفت گیری خروسهای قدیمی است. این اثر بر روی باروری تنها زمانی اتفاقی می افتد که خروسهای موجود در وضعیت فیزیکی خوبی قرار داشته باشند. اگر آنها اضافه وزن داشته باشند، یا درگیر مشکلات پا یا کف پا باشند و یا وضعیت بدنی نامناسبی داشته باشند، نباید انتظار داشت که در باروری بهبود فوری رخ دهد.خروسهای موجود از لحاظ جسمی قادر به افزایش دفعات جفت گیری نیستند. حتی اگر خروسهای قدیمی در شرایط خوب قرار داشته باشند، این افزایش دفعات جفت گیری ممکن است کوتاه مدت باشد (4-6 هفته).
بیشتر بخوانید: چشم انداز جهانی صنعت طیور
سازگاری خروسهای spike
مهم است که فقط از خروسهایی که از نظر جنسی بالغ هستند برای spiking استفاده شود. در غیر این صورت، خروسهای جوان نمی توانند با خروسهای مسن تر برای دان و آب رقابت کنند و هرگز به سالن تولید عادت نخواهند کرد. در غیر این ٬صورت معمولا” تلفات بالا با بهبود بسیار کم و دیر هنگام باروری مشاهده می شود. برای افزایش شانس سازگاری خروسهای جوان و پذیرفته شدن آنها در گله ، دان اضافی (1-2 کیلوگرم به ازای هر100 خروس) برای 2-3 روز پس از spiking اختصاص داده و مطمئن شوید که ارتفاع دانخوری خروسها به اندازه کافی پایین باشد تا خروسهای spike قادر باشند از آن بخورند.خروسهای قدیمی را می توان در اطراف دانخوری نگاهداشت ٬ خروسهایی که 1-2 روز غذا را ازدست میدهند به آسانی تحت انقیاد خروسهای غالب قرار می گیرند .
تاثیر خروسهای spike
خروسهای جوان بی تجربه هستند و به 4-6 هفته نیاز دارند تا به طور موثر جفت گیری کنند. اگر خروسهای مسن تر دوباره فعال شوند، فعالیت جفتگیری آنها در حدود همان زمانی که خروسهای جوان جفت گیری موثری پیدا می گنندکاهش می یابد . نتیجه این کار ٬حدود 5 تا 10 هفته افزایش و یا پایداری باروری است. با این حال، به یاد داشته باشید که درصد خروسهای قدیمی به خروسهای جوان 2: 1 خواهد بود و حتی اگر خروسهای جوان مسئول افزایش و یا حفظ باروری باشند همچنان خروسهای قدیمی مهم هستند.خروسهای spike جایگزین خروسهای قدیمی نیستند و صرفا مکمل آنها می باشند.
تلفات خروسها پس از اسپکینگ
انتظار می رود که تلفات خروسهای پس از spiking دو برابر (1٪ – افزایش به 2 تا3 ٪) شود. فروکش کردن تلفات خروسها ممکن است تا 8-10 هفته به طول انجامد. تلفات مرغ هم افزایش خواهد یافت. ولی این افزایش چندان قابل توجه نبوده (افزایش 0.3 – 1٪) و تنها 1-2 هفته طول می کشد.
موفقیت spiking تضمین شده نیست
در پایان دکتر ویلسون عنوان می کند که اثربخشی spike بستگی به وضعیت هر دو گروه خروسهای پیر و جوان ، سازگاری خروسهای جوان و دسترسی به غذا و آب بستگی دارد . در ابتدا، spiking خروسهای قدیمی را برای افزایش فعالیت جفتگیری دوباره فعال می کند به شرطی که از لحاظ جسمی قادر به انجام آن باشند. این امر باروری را موقتا” افزایش می دهد.
به طور کلی، spiking موجب افزایش باروری به میزان 1-3٪ طی یک دوره 5-10 هفته می شود . در برخی از گله اسپایک شده، باروری تا 60 هفتگی در حد خوبی (بالای 90٪) حفظ شد . با این حال،در برخی دیگر از گله ها بهبود باروری قابل توجه نبود و یا هرگز بهبود نیافت. اگر خروسهای spike به سالن مرغ سازگاری نداشته باشند ، ممکن است هرگز افزایش دراز مدت باروری مشاهده نشود. اگر خروسهای قدیمی در وضعیت بد فیزیکی قرار داشته باشند بطوری که افزایشی در تعداد جفت گیری آنها دیده نشود ، نرخ باروری به آرامی افزایش یافته و یا فقط در حدی که خروسهای جوان شروع به تکمیل جفتگیری کرده اند حفظ شود.
منابع : مجله جهانی طیور -جلد 30 ، 2014
نویسنده : WIEBE VAN DER SLUIS 2014 – 19سپتامبر 2014
گرد آورنده : گروه مترجم ایران سهند